– Tekst: Max van den Boorn – fotografie : Wouter Roosenboom
De regendruppels dalen steeds harder neer op mijn regencape. Mijn schoenen waren ooit wit. Ooit. Nu zijn ze bruin. Van de modder. Hoe lang sta ik hier al, vraag ik me hardop af. En uurtje of twee, misschien wel drie. Luttele minuten later komt de kop van de karavaan voorbij gereden. Toeterende reclameauto’s, veel te hard rijdende politiemotoren. Via de krakende koersradio hoor ik dat het peloton er binnen enkele momenten aankomt. De spanning stijgt, mijn hart bonkt harder en harder, mijn ogen schieten over de weg. Dit was het wachten waard. Spierpijn? Het zal wel.
De échte wielerfan is er altijd. De échte wielerfan laat zich niet wegjagen door hevige regenbuien of zware windstoten. De échte wielerfan blijft trouw langs de kant van de weg staan. De échte wielerfan denkt: als de renners worden bevangen door de kou, dan ik ook. Zware benen? Piepende onderrug? Krakende knieën? Zodra de koers passeert, ebt alle pijn weg. Dat is nu eenmaal de magie van de koers.
De koers is van en voor iedereen; het wielerpubliek is een mengeling van culturen, gewoontes en verschillende soorten mensen. Van chique zakenmannen tot boerenzonen. Als op zondagmiddag de koers langskomt, staan ze gebroederlijk naast elkaar. Voeten diep in het zompige gras, een pint aan de lippen. Het prototype wielerfan zet een wielerpetje op zijn hoofd, hijst zich in een retroshirtje, draagt (bij gunstige temperaturen) een korte broek en sleurt met een klapstoeltje, hét attribuut voor de wielerfan. Zonder het klapstoeltje ben je als bermtoerist (lees: bermsupporter) nergens.
Wielerfanaten heb je in alle soorten en maten. De één geniet van een afstandje. Leunend tegen een hek, zittend op een houten keukenstoel, kijkend vanaf een hoog balkon of fotograferend vanuit een verdord weiland. De ander hangt schreeuwend, juichend en met wilde armgebaren over dranghekken heen. Ze kunnen de kuiten van de renners horen kraken, zo dichtbij staan ze. Dan heb je nog de ‘toevallige’ toeschouwer. Bouwvakkers in een besmeurde overall, een ruiter te paard, een oud omaatje dat haar schone wasgoed aan de lijn hangt. Niet per definitie fans, maar als de koers voorbij flitst, kun je je hoofd simpelweg niet wegdraaien. Dat is nu eenmaal de aantrekkingskracht van de koers.
De meeste extreme vormen van wielerfolklore kom je zonder meer in Vlaanderen tegen. Daar is wielrennen heilig. Vlamingen zijn koerszotten. Ze zijn verliefd, nee, verslaafd aan de wielersport. Trots zijn ze ook. Fier zwaaien ze, de duizenden en duizenden supporters, met hun gele vlaggetjes, waarop de Vlaamse leeuw prijkt. Die blinde adoratie vind je in geen enkel ander land. Wie Vlaanderen en wielrennen in één adem noemt, komt natuurlijk al snel uit bij het authentiekste meubelstuk van het Vlaamse wielermeubilair: de signaalgevers. Mannen en vrouwen op leeftijd met lichtgevend hesjes om de naar het noorden hangende schouders, verroeste fluitjes in de mond, een zwart-geel-rode banden om de, bij voorkeur, linkerarmen. Puur antiek. Onmisbaar. Zonder deze mensen geen koers.
Tot slot de centrale vraag: waarom is wielrennen nou zo populair? Het is nu eenmaal de sport van het volk. De koers raast aan je voordeur voorbij, de renners zijn letterlijk aanraakbaar. Daarnaast is het ontzag voor wielrenners groot. Het zijn helden op twee wielen. Ze trotseren weer en wind. Rijden door fabelachtige landschappen. Lijden pijn. Vallen en staan weer op. Verliezen en winnen. Treuren en juichen. En dat te midden van al die ontelbare enthousiaste, fanatieke, trouwe en kleurrijke wielersupporters.
